De woning van Piet en Maria Zijlstra aan de rand van Heinenoord is gebouwd ‘met stenen van gezelligheid en een fundering van tevredenheid’, zoals dat in het bouwvakkersjargon heet. Maar de huiselijke rust aan de Buitenlanden wordt sinds kort verstoord nu de megaturbines van het nabijgelegen windpark Oude Maas aan het proefdraaien zijn. ‘Ik hoor die krengen!’
Met de snelweg A29 die zich op respectabele afstand van het dorpje door de Hoeksche Waard naar de Haringvlietbrug slingert, hebben de bewoners van ‘De Noord’ sowieso niet het idee dat ze in een stiltegebied zijn terechtgekomen. ,,De weg hoor je de ene keer meer, en de andere keer minder”, vertelt Piet Zijlstra. ,,Dat hangt van de windrichting, windkracht en het verkeersaanbod af.”
Met het geluid van de snelweg hebben Piet en Maria Zijlstra leren leven, in de drie jaren die ze nu in de Hoeksche Waard wonen. ,,Omdat dat geluid door de hoeveelheid en variatie van het verkeer niet constant en niet altijd hoorbaar is. Maar het ‘wooshgeluid’ van een windturbine is monotoon en steeds hoorbaar. Vergelijk het met het geluid van een stofzuiger die constant aan blijft staan. Dat is niet prettig.”
Schilderij van Munch
Anders dan Piet (‘ik slaap ’s nachts als een blok en mocht ik het geluid gaan horen, dan kan ik altijd nog mijn gehoortoestellen uitdoen’) hoort zijn vrouw Maria (67) het proefdraaien wél. Als Edvard Munch zijn De Schreeuw nog niet had geschilderd, dan had zij het nu kunnen doen om haar gemoedstoestand treffend uit te drukken deze morgen. En dat lós van het geluid van de windturbines. Ze heeft zich ook laten excuseren, haar broze gezondheid kluistert haar vermoeid aan bed.
,,’Ik hoor die krengen’,, zei ze pasgeleden. ,,Woosh, woosh, woosh, hoort ze dan, en dat constant. Maria is hoog sensitief, dus bij haar komt alles veel harder binnen. En omdat ze bijna blind is, staan misschien haar andere zintuigen ook wel scherper afgesteld. Of ze nu op bed ligt vanwege de windturbines? “Nee, maar er zit wel een zekere huiver in van ‘als dat maar goed gaat’.”
Nee, Piet zal zijn woongenot er niet onder laten lijden, ook al is hij al een ‘geluidsoverlastvluchteling’. ,,Hiervoor hebben we in Nesselande gewoond aan de Zevenhuizerplas. We hadden een fantastisch uitzicht richting Den Haag, Delft. Mensen verklaarden ons voor gek dat we er weggingen. Maar als we op het balkon zaten, konden we de mensen op het terras aan de voet van de appartementengebouwen letterlijk verstaan. We hoopten van een lawaaiige omgeving naar de rust van de Hoeksche Waard te gaan…”
Een voorbij varend schip op de Oude Maas zorgt voor een ronkend achtergrondgeluid in de woonkamer van de familie Zijlstra. De heer des huizes verblikt of verbloost niet. ,,Geluid kan ook een kwestie van gewenning zijn. Mijn schoonmoeder woonde op 100 meter van een spoorlijn. Als er een trein voorbijkwam, zat ik meteen recht in mijn stoel, maar zij reageerde helemaal niet.”
Met onder meer geluidsmetingen en een klachtenlijn proberen de windparkexploitanten Eneco en Renewable Energy de bewoners zoveel mogelijk ten dienste te staan. ,,Maar feit is dat de meeste mensen liever geen windturbines in hun buurt willen. Alle berekeningen en theorieën zijn erop losgelaten om het geluid aan de normen te laten voldoen. Laten we eerst maar eens een heel jaar afwachten met alle seizoenen en weertypen en dan kijken wat de mensen van de turbines vinden.”