Uit het Algemeen Dagblad van 10-2-2023
Bericht van Ilja Post
“Als je zo’n brok ijs op je hoofd krijgt, ben je dood”
Nederland heeft een nieuw waarschuwingsbordje bij Windpark Oude Maas: pas op voor grote brokken ijs die vanaf de wieken van een windmolen gelanceerd kunnen worden.
Vergezocht? Tenminste één vrouw in de buurt van het Groningse Farmsum zal zeggen van niet. Anne-Wil Brontsema reed afgelopen december over de N992, waar meerdere windmolens langs de provinciale weg zijn geplaatst, toen ineens een stuk ijs losschoot en zich in haar voorruit boorde.
Van haar voorruit was daarna niet veel meer over, maar Brontsema raakte niet gewond. Wel vertelde ze de lokale zender RTV Noord enorm geschrokken te zijn. ,,Ik heb nog heel veel geluk gehad
(…) Er ligt daar ook een fietspad naast de weg, hè. Ik dacht wel, als je zo’n brok op je hoofd krijgt, ben je echt dood.” De materiële schade die Brontsema opliep, werd vergoed door energiebedrijf Engie.
Detectiesysteem stuk
Windmolens zijn uitgerust met een systeem dat de molen stilzet bij ijsvorming, maar na onderzoek is gebleken dat dit detectiesysteem niet goed functioneerde, aldus de provincie Groningen na vragen uit de politiek. Momenteel zijn gesprekken gaande om de oorzaak te achterhalen en te voorkomen dat zoiets nog eens kan gebeuren.
Eduard Harinck uit Mijnsheerenland, sowieso al geen groot fan van windmolens, is er niet gerust op. Zowel wat betreft een mogelijke herhaling van het Groningse ‘incident’ als een mogelijk soortgelijk geval in zijn eigen achtertuin.
Onlangs spotte de tachtiger namelijk een digitaal waarschuwingsbord aan de Heinenoordse Boonsweg, aan ingang van voetpad dat langs windturbine nummer 5 loopt, waarop duidelijk werd gewaarschuwd voor ijsval. En dat stemt hem niet vrolijk.
Om mede-eilanders te waarschuwen, klom hij in de pen en verwittigde de lokale politiek. Om zijn woorden kracht bij te zetten, voegde hij daaraan nog een extra horrorscenario toe. ,,Wellicht dat deze ijsval bij een heftige storm wordt vervangen door losvliegende rotorbladen?” Mireille Louwerens, in de gemeenteraad voor BurgerBelangen in de Hoeksche Waard, heeft inmiddels vragen gesteld naar aanleiding van Harincks vrees.
Zo’n vaart zal het volgens Ronald Kloet van Renewable Factory, dat samen met Eneco het vijf windturbines tellende windpark Oude Maas heeft gerealiseerd, echter niet lopen. ,,Standaardprocedure bij elk windpark dat vergund is, is dat er voldoende open ruimte omheen moet zijn, zodat een eventueel afvallende wiek geen schade kan aanrichten. Iets wat overigens vrijwel onmogelijk is.”
IJsvorming
Dan is ijsvorming op de wieken inderdaad een groter probleem. Iets wat misschien zo’n twee tot drie keer per jaar voorkomt wanneer het ijzelt. ,,In dat geval zetten onze systemen de turbine automatisch stil. Sneeuw of ijs op de wieken brengt een windmolen niet alleen in disbalans, brokstukken zouden anders ook honderden meters ver kunnen vliegen. Beide wil je niet.”
,,Maar dat neemt niet weg dat ook van een stilstaande windmolen ijs kan afvallen”, zegt Kloet. ,,En daar moet je dan niet onder gaan staan, lopen of fietsen. Vandaar dat waarschuwingsbord in Heinenoord.”